Class 10 Science Madhesh Province 2081: Complete Solved Questions

१. (a) तलको कुन क्रियाकलापमा डिजिटल सिग्नल प्रसारण हुन्छ ? (In which of the following activity uses digital signal?)

(i) लाउडस्पीकरबाट बोल्दा (speaking through a loudspeaker)

(ii) आपसमा प्रत्यक्ष कुराकानी गर्दा (face to face chatting together)

(iii) इन्टरनेटमा कुराकानी गर्दा (chatting in internet)

(iv) एन्टेनाजडित टि.भि. हेर्दा (watching antenna TV)

उत्तर: (iii) इन्टरनेटमा कुराकानी गर्दा

English Answer: (iii) chatting in internet

(b) तलका मध्ये कुन विरुवा एल्गी डिभिजन अन्तर्गत पर्दछ ? (Which of the following plant belongs to the division algae?)

(i) केराउ (Pea)

(ii) मस (Moss)

(iii) स्पाइरोगाइरा (Spirogyra)

(iv) साइकस (Cycas)

उत्तर: (iii) स्पाइरोगाइरा

English Answer: (iii) spirogyra

(c) तलका मध्ये कोषमा कोषभित्ता हुने जगतहरू कुन कुन हुन् ? (Which of the following kingdoms have cell wall in cells?)

(i) मोनेरा, फन्जाइ, एनिमलिया (Monera, Fungi, Animalia)

(ii) प्लान्टी, प्रोटिस्टा, एनिभलिया (Plantae, Protista, Animalia)

(iii) फन्जाइ, प्लान्टी, एनिमलिया (Fungi, Plantae, Animalia)

(iv) फन्जाइ, प्लान्टी, मोनेरा (Fungi, Plantae, Monera)

उत्तर: (iv) फन्जाइ, प्लान्टी, मोनेरा

English Answer: (iv) fungi, Plantae, Monera

(d) आज भोलि कहिले अल्पवृष्टि त कहिले अतिवृष्टि भएर कृषि उत्पादनमा बाधा पुग्न गएको छ । यसको मुख्य कारण तलका मध्ये कुन हो ? (Now a days, agricultural production has been affected by low rainfall at times and heavy rainfall at other times. Which of the following is the main reason for this?)

(i) ज्वालामुखी विस्फोटन (volcanic eruption)

(ii) बाढी र पहिरो (flood and landslide)

(iii) जलवायु परिवर्तन (climate change)

(iv) दुर्लभ वन्यजन्तुको ह्रास (decrease in endangered animals)

उत्तर: (iii) जलवायु परिवर्तन

English Answer: (iii) climate change

(e) यदि कुनै खगोलीय वस्तुको पिण्ड र अर्धव्यास क्रमशः पृथ्वीको पिण्ड र अर्धव्यासभन्दा 4 गुणा बढी छ भने सो वस्तुको गुरुत्वप्रवेग कति हुन्छ ? (If the mass and radius of heavenly object are four times greater than that of the earth. What is the value of acceleration due to gravity of that object.)

(i) $1.22~m/s^{2}$

(ii) $2.45~m/s^{2}$

(iii) $4.9~m/s^{2}$

(iv) $9.8~m/s^{2}$

उत्तर: (ii) $2.45~m/s^{2}$

English Answer: (ii) $2.45~m/s^{2}$

(f) एउटा आल्मिनियमको फोइललाई पानीले भरिएको विकरमा राख्दा तैरिन्छ तर त्यही फोइललाई डल्लो बनाएर पानीमा राख्दा डुब्छ, यसको कारण के हुन्छ ? (When aluminum foil is placed on water in a beaker, it floats. When the same piece of foil is squeezed into a spherical shape, it sinks. What could be the reason for this?)

(i) सतहको क्षेत्रफल कम हुन्छ, उर्ध्वचाप घट्छ र डुब्छ । (The surface area decreases, upthrust decreases and sink.)

(ii) तौल बढ्छ र डुब्छ । (Weight increases and sinks)

(iii) सतहको क्षेत्रफल बढ्छ र डुब्छ । (Surface area increases and sinks)

(iv) फोइलको घनत्व बढ्छ र डुब्छ । (Density of foil increases and sinks)

उत्तर: (i) सतहको क्षेत्रफल कम हुन्छ, उर्ध्वचाप घट्छ र डुब्छ ।

English Answer: (i) surface area decreases, upthrust decreases and sink

(g) इन्द्रेणी बन्ने क्रममा देखिने हरियो, बैजनी र रातो रङ्गका प्रकाशका किरणको वेगलाई क्रमशः $V_{1}$, $V_{2}:V_{3}$ ले जनाइएको छ । ती वेगको सही क्रम कुन हो ? (In the process of formation of rainbow, which of the following is the correct order of speed of light? The speed of green, violet and red coloured ray of light is represented by $V_{1}$, $V_{2}$ and $V_{3}$ respectively.)

(i) $V_{1}>V_{2}>V_{3}$

(ii) $V_{1}>V_{2}< V_{3}$

(iii) $V_{1}< V_{3}< V_{2}$

(iv) $V_{1}>V_{3}< V_{2}$

उत्तर: (ii) $V_{1}>V_{2}< V_{3}$

English Answer: (ii) $v_{1}>v_{2}< v_{3}$

(h) कुन अवस्थामा बन्द ब्रह्माण्डको परिकल्पना गर्न सकिन्छ । (Under what condition can close-universe be hypothesized?)

(i) औसत घनत्व चरम घनत्वभन्दा बढी भएको अवस्थामा (When average density is greater than the critical density.)

(ii) औसत घनत्व, चरम घनत्व भन्दा कम भएको अवस्थामा (When average density is less than the critical density.)

(iii) औसत घनत्व र चरम घनत्व बराबर भएको अवस्थामा । (When average density and critical density are equal.)

(iv) औसत घनत्व र चरम घनत्व तुलना गर्न नसकिने अवस्थामा । (When average density and critical density are not comparable.)

उत्तर: (i) औसत घनत्व चरम घनत्वभन्दा बढी भएको अवस्थामा

English Answer: (i) when average density is greater than the critical density

(i) रासायनिक प्रतिक्रियाको दरमा तापको प्रभाव तलका मध्ये कुन हो ? (Which of the following is the effect of heat to the rate of chemical reaction?)

(i) ताप बढाउँदा कणहरूको गति शक्ति बढ्छ र कणहरू छिटो सम्पर्कमा आउँछन् । (The kinetic energy of particles increases when heat increases and particles come in contact faster.)

(ii) ताप बढाउँदा रासायनिक सक्रियता घट्छ । (The chemical reactivity decreases when heat increases.)

(iii) ताप र रासायनिक प्रतिक्रियाको दरमा कुनै सम्बन्ध छैन । (There is no relationship between heat and chemical reactivity.)

(iv) ताप बढ्दा पदार्थको गाढापन बढ्छ त्यसैले प्रतिक्रियाको दर बढ्छ । (Rate of chemical reaction increases because of the concentrating of matter increases when heat increases.)

उत्तर: (i) ताप बढाउँदा कणहरूको गति शक्ति बढ्छ र कणहरू छिटो सम्पर्कमा आउँछन् ।

English Answer: (i) The kinetic energy of particle increases when heat is increases and particle, come in content faster.

(j) एउटा कथन र दुईओटा तर्क दिइएको छ । (A statement and two arguments are given below.)

कथन : डिटरजेन्टलाई साबुनरहित साबुन भनिन्छ । (Statement: Detergent is called a soapless soap.)

तर्क १ : यसले साबुनले जस्तै वस्तु सफा गर्छ तर रासायनिक गुणहरू फरक छन् । (Argument 1 : It has cleaning properties like soap but chemical properties are different.)

तर्क २ : साबुनले रासायनिक प्रदूषण गर्दैन भने डिटरजेन्टले गर्छ । (Argument 2: Soap does not cause chemical pollution but detergent does.)

(i) कथन र तर्क १ सही तर तर्क २ गलत । (Statement and argument 1 are correct but argument 2 is incorrect.)

(ii) कथन र तर्क १ गलत तर तर्क २ सही । (Statement and argument 1 are incorrect but argument 2 is correct.)

(iii) कथन र तर्क २ गलत तर तर्क १ सहि । (Statement and argument 2 are incorrect but argument 1 is correct.)

(iv) कथन र तर्क २ सही तर तर्क १ गलत । (Statement and argument 2 are correct but argument 1 is incorrect.)

उत्तर: (iv) कथन र तर्क २ सही तर तर्क १ गलत ।

English Answer: (iv) Statement and argument 2 are correct but argument 1 is incorrect.

२. (a) रबर तन्काएर ढुङ्गा फाल्ने क्रियामा आश्रित चर कुन हुन्छ ? (What is a dependent variable in a process of throwing a stone with a stretched rubber band?)

उत्तर: ढुङ्गाले पार गरेको दूरी आश्रित चर हो।

English Answer: Distance travelled by the stone is dependent variable.

(b) 1 पास्कल चापको परिभाषा दिनुहोस् । (Define one Pascal pressure.)

उत्तर: यदि १N बल १ $m^{2}$ क्षेत्रफलमा लगाइन्छ भने त्यसलाई १ पास्कल चाप भनिन्छ।

English Answer: If 1N force is applied in $1m^{2}$ area that is called 1 pascal pressure.

(d) हब्बलको नियमअनुसार ताराको गति के कुरामा निर्भर हुन्छ ? (According to Hubble’s law; on what factor does the speed of star depend?)

उत्तर: ताराहरू बीचको दूरीमा निर्भर गर्दछ।

English Answer: Depends upon distance between the stars.

(e) दिइएको रेखाचित्र पूरा गर्नुहोस् । (Complete the given ray diagram.)

उत्तर:

English Answer: Completed ray diagram showing proper reflection and refraction.

(f) रोस्टिङ र क्याल्सिनेसन बिच कुनै एक फरक लेख्नुहोस् । (Write a difference between roasting and calcination.)

उत्तर:

English Answer:

(g) सोडियम, एलुमिनियम र म्याग्नेसियम धातुलाई रासायनिक सक्रियताको बढ्दो क्रममा लेख्नुहोस् । (Arrange the metals sodium, aluminium and magnesium in ascending order of their reactivity.)

उत्तर: $Al < Mg < Na$

English Answer: $Al < Mg < Na$

(h) दिइएको हाइड्रोकार्बनको (Glycerol) दैनिक जीवनमा एउटा उपयोगिता लेख्नुहोस् । (Write an application of a given hydrocarbon in daily life.)

उत्तर: छालालाई चिसो बनाउन वा गुलियो बनाउन।

English Answer: for moistening the skin or for sweetening.

(i) अल्टर्नेटिङ करेन्ट र समयको सम्बन्ध देखाउने ग्राफ बनाउनुहोस् । (Draw a graph to show the relationship of alternating current and time.)

उत्तर:

English Answer: Graph showing sinusoidal wave pattern of alternating current with time.

३. सामर्थ्यको आधारभूत एकाईहरु $kgm^{2}/s^{3}$ हुन्छ भनी प्रमाणित गर्नुहोस् । (Prove that, fundamental units of power is $kgm^{2}/s^{3}$.)

उत्तर:

हामीलाई थाहा छ,

सामर्थ्य (P) = कार्य (W) / समय (t)

$P = W/t$

$P = \frac{F \times d}{t}$ (जहाँ F = बल, d = दूरी)

$P = \frac{(m \times a) \times d}{t}$ (जहाँ F = m $\times$ a)

$P = \frac{(kg \times m/s^{2}) \times m}{s}$

$P = \frac{kg \times m^{2}/s^{2}}{s}$

$P = kgm^{2}/s^{3}$

$P = kgm^{2}s^{-3}$

(प्रमाणित भयो)

English Answer:

We know,

Power (P) = Work (W) / time (t)

$P = W/t$

$P = \frac{f\times d}{t}$ (where f = force, d = distance)

$P = \frac{(m \times a) \times d}{t}$ (where f = m $\times$ a)

$P = \frac{(kg \times m/s^{2}) \times m}{s}$

$P = \frac{kg \times m^{2}/s^{2}}{s}$

$P = kgm^{2}/s^{3}$

$P = kgm^{2}s^{-3}$

(Proved)

४. पंक्षी वर्गको कुनै दुई मुख्य विशेषताहरू लेख्नुहोस् । (Write any two main features of aves.)

उत्तर:

1. अण्डा पार्ने (Oviparous)
2. चार कोठा भएको मुटु (Heart with four chamber)

English Answer:

1. Oviparous
2. Heart with four chamber

५. दिइएको कन्सेप्ट म्यापको अध्ययन गरी Y र Z को एक एक ओटा कार्य लेख्नुहोस् । (Study the concept map and write the function of Y and Z.)

उत्तर:

Y (रानी मौरी) – अण्डा पार्नु।

Z (कर्मी मौरी) – पराग ल्याउनु, घार बनाउनु, अरूसँग लड्नु।

English Answer:

Y (Queen Bee) – produces eggs.

Z (Worker Bee) – bring pollens, built hive, fight with others.

६. माइटोसिस र मियोसिस कोष विभाजन बिच कुनै दुई भिन्नताहरू लेख्नुहोस् । (Write any two differences between mitosis and meiosis cell division.)

उत्तर:

English Answer:

७. शुद्ध लामो (LL) पखेटा भएको ड्रोसोफिला र शुद्ध छोटो (ll) पखेटा भएको ड्रोसोफिला विच गर्भाधान गराउँदा दोस्रो वंशसम्मको नतिजा चार्टमा देखाउनुहोस् । (Show in a chart the result of cross between pure long(LL) winged drosophila and pure short (ll) winged drosophila up to second filial generation.)

उत्तर:

पहिलो वंश (Parental Generation):

लामो पखेटा (Long winged) x छोटो पखेटा (short winged)

LL x ll

ग्यामेटहरू (Gametes):

L , l

$F_{1}$ वंश ($F_{1}$ generation):

Ll (सबै हाइब्रिड लामा पखेटा)

$F_{1}$ क्रस ($F_{1}$ Cross):

Ll x Ll

ग्यामेटहरू (Gametes):

L, l L, l

$F_{2}$ वंश ($F_{2}$ generation):

पुनेट स्क्वायर (Punnett Square):

$F_{2}$ पुस्ताको परिणाम ($F_{2}$ Generation Result):

• फिनोटाइपिक अनुपात (Phenotypic Ratio):
  • 3 लामो पखेटा (Long winged) : 1 छोटो पखेटा (short winged)
• जिनोटाइपिक अनुपात (Genotypic Ratio):
  • 1 LL : 2 Ll : 1 ll

English Answer: The cross between pure long(LL) winged drosophila and pure short (ll) winged drosophila up to second filial generation is shown below:

Parental Generation:

Long winged (LL) x Short winged (ll)

Gametes: L , l

$F_{1}$ generation:

Ll (All hybrid long winged)

$F_{1}$ Cross:

Ll x Ll

Gametes: L, l L, l

$F_{2}$ generation (Punnett Square):

$F_{2}$ Generation Result:

• Phenotypic Ratio:
  • 3 Long winged : 1 Short winged
• Genotypic Ratio:
  • 1 LL : 2 Ll : 1 ll

८. ओपन-हर्ट सर्जरी कसरी गरिन्छ ? छोटकरीमा लेख्नुहोस् । (How is open heart surgery done? Describe in brief.)

उत्तर: यो आपतकालीन शल्यक्रियाको समयमा गरिन्छ, यस प्रक्रियामा डाक्टरले खुट्टाको तल्लो भागबाट पाइप छिराउँछन् र अवरोध भएको क्षेत्र खोल्छन्।

English Answer: It is done during emergency operation in this process doctor inserted a pipe from a lower part of the leg and open blockage area.

९. आजभोली हिमाली भेगको हिउँ पग्लेर हिमालहरू काला पत्थरमा परिणत भइरहेका छन् । यस प्रक्रियालाई कसरी रोक्न सकिन्छ ? कुनै दुई उपायहरू लेख्नुहोस् । (Now a days, mountains are turning into black rock due to melting of snow. How can we control this process? Write any two ways.)

उत्तर:

1. औद्योगिक ग्यासहरूको उत्पादन न्यूनीकरण गरेर।
2. सम्भव भएसम्म जीवाश्म इन्धनको कम प्रयोग गरेर।

English Answer:

1. by minimizing the production of industrial gases
2. less use of fossil fuel as far as possible

१०. बस्तु तौलविहीन हुने कुनै दुई अवस्थाहरु लेख्नुहोस् । (Write any two conditions for an object to be weightlessness?)

उत्तर:

1. वस्तु स्वतन्त्र खसाई (free fall) मा हुनुपर्छ।
2. गुरुत्वाकर्षणको अनुपस्थितिमा वस्तुको खसाई।

English Answer:

1. object should be in free fall
2. fall of object in the absence of gravity

११. चित्रमा दिइएका बस्तुहरू A र B बिच उत्पन्न हुने गुरुत्वाकर्षण बल हिसाब गर्नुहोस् । (Calculate the gravitational force of attraction between objects A and B as shown in the given figure?)

(Given: $m_1 = 2000$ Kg, $m_2 = 4000$ Kg, $d = 80$ Km = 80,000 m)

उत्तर:

यहाँ, $G = 6.67 \times 10^{-11} Nm^{2}/kg^{2}$

$m_1 = 2000$ Kg

$m_2 = 4000$ Kg

$d = 80$ Km = $80000$ m = $8 \times 10^{4}$ m

$F = \frac{G \times m_1 \times m_2}{d^2}$

$F = \frac{6.67 \times 10^{-11} \times 2000 \times 4000}{(80000)^{2}}$

$F = \frac{6.67 \times 10^{-11} \times 8 \times 10^{6}}{64 \times 10^{8}}$

$F = \frac{53.36 \times 10^{-5}}{64 \times 10^{8}}$

$F = 0.83375 \times 10^{-13}$

$F \approx 8.3 \times 10^{-14} N$

*(Note: The calculation in the provided answer key ($8.3 \times 10^{-12}N$) contains errors. The calculation above is based on the question’s values. The answer key uses 4006 instead of 4000 and has errors in power calculation.)*

English Answer (based on Answer Key calculation):

$F = \frac{6.67 \times 10^{-11} \times 2000 \times 4000}{(80000)^{2}}$

$F = \frac{6.67 \times 8 \times 10^{-11} \times 10^{6}}{64 \times 10^{8}}$

$F = \frac{53.36 \times 10^{-5}}{64 \times 10^{8}}$

$F = 8.3 \times 10^{-12}N$

१२. प्रयोगशालामा एमोनिया ग्यास बनाउँदा आवश्यक पर्ने सामग्रीको चित्र बनाउनुहोस् । (Draw a neat diagram of laboratory preparation of ammonia gas.)

उत्तर:

English Answer: Diagram showing laboratory preparation of ammonia gas using ammonium salt and base.

१३. प्रकासको उपस्थितिमा हुने एउटा रासायनिक प्रतिक्रियाको सूत्र समीकरण लेखि सन्तुलन गर्नुहोस् । (Write a formula equation of chemical reaction which takes place in the presence of light, and balance the equation.)

उत्तर:

English Answer:

$6CO_{2} + 6H_{2}O \xrightarrow{\text{Sunlight/Chlorophyll}} C_{6}H_{12}O_6 + 6O_{2}$

(or $2AgNO_{3} \xrightarrow{\text{light}} 2Ag + 2NO_{2} + O_{2}$)

१४. अल्काइनको सदस्यमध्ये कार्वन र हाइड्रोजनको सङ्ख्या बराबर हुने यौगिकको नाम लेखि यसको संरचनात्मक सूत्र लेख्नुहोस् । (Write the name of the member of alkyne which contains equal number of hydrogen and carbon. Write its structural formula.)

उत्तर:

नाम: इथाइन (Ethyne)

संरचनात्मक सूत्र: $H-C\equiv C-H$

English Answer:

Name: Ethyne

Structural Formula: $H-C\equiv C-H$

१५. अत्यधिक मात्रामा रासायनिक किटनाशक विषादीको प्रयोगको कारणले मानव स्वास्थ्यमा जटिल समस्या देखापर्न थालेका छन् । यस्ता किसिमका समस्या न्यूनिकरणका लागि दुईओटा सुझावहरू लेख्नुहोस् । (Excessive use of insecticides have started causing a serious problem in human health. Give two suggestions to mitigate such problems.)

उत्तर:

1. जैविक/प्राकृतिक कीटनाशकहरूको प्रयोग गर्ने।
2. रासायनिक कीटनाशकहरूको प्रयोग घटाउने (वा, खरानी, तरल मल, वा अन्य घरेलु कीटनाशकहरू प्रयोग गर्ने)।

English Answer:

1. Use of organic/natural insecticides
2. Reduce the use of chemical insecticides (or, Use, ash, liquid manure, or other homemade insecticides)

१६. आणविक भार 17 a.m.u. र 44 a.m.u. हुने ग्यासलाई रासायनिक प्रतिक्रिया गराउँदा हुने सन्तुलित रासायनिक समीकरण लेख्नुहोस् । (Write a balanced chemical equation of the reaction of two gases having molecular wt. 17a.m.u. and 44 a.m.u.)

(Gas 17 a.m.u = $NH_3$, Gas 44 a.m.u = $CO_2$)

उत्तर:

$2NH_{3} + CO_{2} \xrightarrow[\text{Mo-promoter}]{\text{Fe/200-500 atm}} NH_{2}-CO-NH_{2} + H_{2}O$

English Answer:

$2NH_{3} + CO_{2} \xrightarrow[\text{Mo-promoter}]{\text{Fe/200-500 atm}} NH_{2}-CO-NH_{2} + H_{2}O$

१७. डिजिटल आरोग्यता हासिल गर्ने कुनै चार तरिका उल्लेख गर्नुहोस् । (Mention any four ways of gaining digital well-being.)

उत्तर:

1. सामाजिक सञ्जालमा रचनात्मक लेखन पोस्ट गर्ने।
2. अरूलाई चोट पुर्याउने रचनात्मक चीजहरू पोस्ट नगर्ने।
3. सामाजिक सञ्जाल प्रयोग गर्दा सचेत रहने।
4. सामाजिक सञ्जालका फाइदा र बेफाइदाहरू जान्ने।

English Answer:

1. Post the creating writing in social sites.
2. Don’t post the creative things which hurts other.
3. While using social site be conscious.
4. Know the advantages and disadvantages of social site.

१८. कृत्रिम गर्भाधानबाट सन्तान जन्माउँदा हुने दुई फाइदाहरू र दुई बेफाइदाहरू उल्लेख गर्नुहोस् । (Write any two advantages and two disadvantages of artificial fertilization.)

उत्तर:

फाइदाहरू:

1. सन्तान उत्पादन क्षमता नभएका दम्पतीका लागि यो लाभदायक छ।
2. सङ्कलन पछि आवश्यकता अनुसार शुक्रकीट प्रयोग गर्न सकिन्छ।

बेफाइदाहरू:

1. दक्ष जनशक्तिको आवश्यकता पर्दछ।
2. यसले प्राकृतिक तरिकाभन्दा लामो समय लिन्छ।

English Answer:

Advantages:

1. It is beneficial for the couple who has no reproductive capacity.
2. Sperm can be used according to necessity after collection.

Disadvantages:

1. Well trained man power is required.
2. It takes long time then the natural way.

१९. दुई जना विद्यार्थीको रक्त समूह परीक्षण गर्दाको नतिजा तालिकामा देखाइएको छ । विद्यार्थी A र विद्यार्थी B को रक्त समूह पहिचान गर्नुहोस् । कस्तोलाई A पोजेटिभ र कस्तोलाई नेगेटिभ रक्त समूह भनिन्छ ? (The results of the blood group test of two students are shown in the table. Identify the blood group of the student A and student B. What type of blood group is called A-positive and what type is called O-negative blood group?)

उत्तर:

विद्यार्थी A: A पोजेटिभ (A positive)

विद्यार्थी B: B नेगेटिभ (B negative)

A पोजेटिभ: जुन रक्त समूहमा A एन्टिजेन र Rh फ्याक्टर हुन्छ त्यसलाई A पोजेटिभ भनिन्छ।

O नेगेटिभ: जुन रक्त समूहमा A र B एन्टिजेन र Rh फ्याक्टर हुँदैन त्यसलाई O नेगेटिभ रक्त समूह भनिन्छ।

English Answer:

Student A: A positive

Student B: B negative

A positive: The blood group which has A antigen and Rh factor is called A positive.

O negative: The blood group which do not consists A and B antigen and Rh factor is called O Negative blood.

२०. बराबर पिण्ड भएका तीनओटा तरल पदार्थहरू ‘X’, ‘Y’ र ‘Z’ … (Three liquids ‘X’, ‘Y’, and ‘Z’ of equal mass…)

(i) यी मध्ये कुन तरल पदार्थको विशिष्ट तापधारण क्षमता बढी छ ? किन ? (Among them which liquid has the highest specific heat capacity? Why?)

उत्तर: Z, किनभने यसको तापक्रम (वृद्धि) सबैभन्दा कम छ।

English Answer: Z, because it has lowest temperature (increase).

(ii) यदि तीनओटै तरलका समान तापक्रममा रहेका बराबर पिण्डलाई चिस्याइयो भने, कुन तरल पदार्थ छिटो चिसो हुन्छ ? किन ? (If equal masses of all three liquids at the same temperature are cooled, which one will cool down faster? Why?)

उत्तर: Y, किनभने यसको विशिष्ट तापधारण क्षमता सबैभन्दा कम छ।

English Answer: Y, because it has lowest specific heat capacity.

२१. दिइएको चित्रको अध्ययन गरी सोधिएका प्रश्नहरूको उत्तर दिनुहोस् । (Study the given diagram (Myopia) and answer the following questions:)

(a) यो कमजोरीका दुईओटा कारणहरू लेख्नुहोस् । (Write any two causes of such defect.)

उत्तर:

1. आँखाको भकुण्डो लामो हुनु।
2. आँखाको लेन्सको फोकल लम्बाइ छोटो हुनु।

English Answer:

1. elongation of eye ball
2. shortening of focal length of eye lens

(b) चित्रमा दिइएको आँखाको कमजोरी हटाउन कुन प्रकारको लेन्स प्रयोग गरिन्छ ? किन? (What type of lens is used to remove the defect of the vision shown in the given figure? Why?)

उत्तर:

लेन्स: कन्केभ लेन्स (Concave lens)

कारण: किनभने यसले प्रकाशको किरणलाई विकेन्द्रित गर्छ (diverges) र ठिक रेटिनामा केन्द्रित गर्दछ।

English Answer:

Lens: Concave lens

Reason: Because it diverges the ray of light and focus exactly on the retina.

२२. एउटा पावरहाउसमा जडान गरिएको ट्रान्सफर्मरको… (A transformer in a power house has 1:80 ratio…)

(Given: $N_p:N_s = 1:80$, $V_p = 400V$)

उत्तर:

यहाँ, $\frac{V_{p}}{V_{s}} = \frac{N_{p}}{N_{s}}$

वा, $\frac{400}{V_{s}} = \frac{1}{80}$

वा, $V_{s} = 400 \times 80$

$\therefore V_{s} = 32000~V$

सेकेन्डरी फन्कामा ३२००० भोल्टेज उत्पादन हुन्छ।

उक्त ट्रान्सफर्मर ग्राहस्थ्य विद्युतीकरणमा प्रयोग गर्न मिल्दैन, किनभने यो स्टेप-अप ट्रान्सफर्मर हो (जसले भोल्टेज बढाउँछ)।

English Answer:

Here, $\frac{V_{p}}{V_{s}} = \frac{N_{p}}{N_{s}}$

or, $\frac{400}{V_{s}} = \frac{1}{80}$

or, $V_{s} = 400 \times 80$

$\therefore V_{s} = 32000~V$

The voltage produced in the secondary coil is 32000 V.

No, it cannot be used in domestic circuit, because it is step up transformer.

२३. पेरियोडिक तालिकाको एउटा अंश दिइएको छ… (A part of periodic table is shown below…)

(i) तत्त्व ‘a’ को उपसेलको आधारमा इलेक्ट्रोनिक विन्यास गर्नुहोस् । (Write the electronic configuration of element ‘a’ on the basis of sub-shell.)

उत्तर: $a$ (Cl) $\rightarrow 1s^{2}, 2s^{2} 2p^{6}, 3s^{2} 3p^{5}$

*(Answer key text: $1s^{2}, 2s^{2} 2p^{6}, 3s^{2} 3p^{3}$)*

English Answer: $a$ (Cl) $\rightarrow 1s^{2}, 2s^{2} 2p^{6}, 3s^{2} 3p^{5}$

*(Answer key text: $Cl\rightarrow 1s^{2}, 2s^{2} 2p^{6} 3s^{2} 3p^{3}$)*

(ii) तत्त्व c भन्दा बढि सक्रिय हुन्छ, किन ? (Element c is more reactive than b, why?)

उत्तर:

c (Li) b (Be) भन्दा बढी सक्रिय छ।

किनभने ‘c’ को बाहिरी कक्षमा एउटा इलेक्ट्रोन छ तर ‘b’ को दुईवटा इलेक्ट्रोन छन्। दुईवटा इलेक्ट्रोन गुमाउनु भन्दा एउटा इलेक्ट्रोन गुमाउन सजिलो हुन्छ।

English Answer:

C is more reactive than b.

Because, The outer most orbit of C has one electron but b has two electrons. It is easier to loose one electron rather then to loose two electrons.

(iii) तत्त्व a को पारमाणविक आकार तत्त्व d को भन्दा ठुलो हुन्छ, किन ? (Atomic size of ‘a’ is greater than element d, why?)

उत्तर:

जब हामी दायाँबाट बायाँतिर जान्छौं, सेलको सङ्ख्या घट्छ र परमाणुको आकार बढ्छ। वा, पिरियडमा परमाणुको आकार घट्छ।

English Answer:

Whenever we move from right to left the number of cell decreases and the size of atom increases. Or in period atomic size decreases.